De waarheid achter de 80 – jarige oorlog

Hoe zit dat nou eigenlijk met die tachtig jarige oorlog ? Op school heb ik vroeger van alles geleerd over deze oorlog tegen de Spanjaarden onder leiding van de wrede hertog van Alva. En de held Willem van Oranje die ons hielp om ons te beschermen en te bevrijden.  Maar mijn dochter die is opgegroeid in Spanje heeft helemaal niets, maar dan ook helemaal niets op school geleerd over die oorlog tussen Spanje en Nederland. Wat ze wel heeft geleerd op school is dat de hertog van Alva een goeie vent was. En laten we het maar niet hebben over Willem van Oranje, want daar heeft ze op school  helemaal niets van gehoord.

De reden dat in Spanje hierover bijna niets wordt verteld op school moeten we ver terug gaan in de geschiedenis :

In 1492 werden de laatste arabieren uit Spanje verdreven, na een bezetting van bijna achthonderd jaar. Na deze herovering ( reconquista ) begon het eerste koninkrijk in Spanje dat te danken was aan het huwelijk tussen Isabel la Católica, Koningin van Castilië, en Fernando de Aragón, Koning van Aragón. Zij werden de Katholieke Koningen genoemd ofwel los Reyes Católicos. Zij zwaaiden de scepter over het territorium van bijna het huidige Spanje. Behalve het zuiden ( Granada ) en het noordelijke Navarra dat later werd ingelijfd.

In 1516 werd Karel V , de kleinzoon van Isabel en Fernando, koning van Spanje en erfde in één klap het Habsburgse rijk van zijn andere grootvader Keizer Maximiliaan van Oostenrijk. Met bezittingen in Amerika, Afrika en grote delen van Europa, waaronder ook de Nederlanden. Het was een rijk waar de zon nooit onderging. De Spanjaarden noemden Karel V in het Spaans Carlos primero.

In 1561 ging Filips II , de zoon van Karel V , in Madrid wonen en deze stad werd toen de hoofdstad van Spanje.

In 1566 vond in de Nederlanden de beeldenstorm plaats. aanhangers van Luther en Calvijn vernielden en plunderden aan de lopende band Katholieke kerken. Filips II gaf de schuld van deze beeldenstorm aan Willem van Oranje die door zijn vader, Karel V , was aangesteld als stadhouder van de Nederlanden. Willem van Oranje steunde de aanhangers van Luther en Calvijn. Maar Filips II wilde dat de Nederlanden Katholiek zou blijven en daarom stuurde hij vanuit Spanje in 1668 een leger naar Nederland onder leiding van Alva.

In 1568 begon de Tachtigjarige oorlog ( 1568 – 1648 ). Toch is dit een term die historici nu liever niet meer gebruiken. Want het ging immers om een binnenlandse aangelegenheid, omdat de Nederlanden een deel was van het grote Rijk van Karel V. Er was dus geen sprake van een oorlog, maar van een opstand.

Spanje heeft in de geschiedenis zoveel oorlogen gehad met verschillende landen dat het waarschijnlijk niet belangrijk genoeg is om deze ” opstand ” te vermelden in de Spaanse geschiedenisboeken.

Bij mij op school werd vergeten te vertellen dat Willem van Oranje ofwel onze vader des vaderlands dezelfde wrede methoden gebruikte als de Spaanse hertog van Alva. Beiden maakten zij zich schuldig aan wandaden en waren ze even wreed, bloeddorstig en meedogenloos. Hij veranderde aan de lopende bank van geloof met als reden om er zelf beter van te worden. Als stadhouder maakte hij vredesafspraken tussen katholieken en aanhangers van Luther en Calvijn zoals beschreven in het vredesakkoord ofwel pacificatie van Gent. Deze afspraken heeft hij nooit nagekomen. De ouders van Willem van Oranje waren aanhangers van Luther. Maar om twee redenen moest hij katholiek worden. Ten eerste om stadhouder van de Nederlanden te kunnen worden en ten tweede om het erfgoed Oranje, dat in Frankrijk ligt te kunnen erven.

Tot slot wil ik nog vermelden dat deze 80 – jarige oorlog een opstand was. Niet zozeer tegen de Spanjaarden, maar tegen het katholieke geloof.