Na veel gesprekken gevoerd te hebben met Spaanse vrienden, durf ik voorzichtig wel te vermelden dat het grootste verschil tussen Spanje en Nederland is de keuken samen met de etenstijden.
Als ik in Nederland met een Spanjaard wil gaan eten, dan moet ik eerst onderhandelen over de etenstijd. Want ik zeg natuurlijk dat we om 18 uur gaan dineren. Maar geen enkele Spanjaard denkt om 18 uur aan eten, want een normale tijd om te dineren is vanaf 21 uur.
Natuurlijk weet ik ook wel dat je niet mag generaliseren, maar stiekem ga ik het toch doen. Het verschil is kort door de bocht als volgt : een Nederlander kun je naar huis sturen met een broodje kaas of een zak patat en een Spanjaard is gewend aan een stevige maaltijd met drie gangen en een goede fles wijn.
Niet zo lang geleden was ik met een klant van mij in Valencia druk in bespreking over zaken. Op een gegeven moment was het twee uur in de middag. Mijn klant stond op en zei dat we gaan eten Ik reageerde meteen door te zeggen dat we nog niet klaar waren met onze bespreking en dat we net zo goed een broodje kaas kunnen gaan eten zodat we zonder onderbreking door kunnen gaan met zaken doen en onderhandelen.
In Spanje is dit onmogelijk omdat om twee uur in de middag is de lunch belangrijker en het zaken doen moet maar wachten. Eerder vertelde ik dat de Spanjaarden houden van goed eten. Tijdens de middagpauze wil iedereen lekker en ontspannen lunchen en bij voorkeur in een restaurantje. In heel Spanje kun je tussen de middag gebruik maken van een goedkoop menu van 8, 9 of 10 Euro. Je krijgt dan een voorgerecht, hoofdgerecht en “postre” nagerecht. De wijn is inclusief maar de koffie niet.
Als je zaken wilt doen in Spanje, moet je je gewoon aanpassen en lekker meegenieten van een goede maaltijd.
Mijn ervaring is dat Nederlandse ondernemers die in Spanje zich uitstekend aanpassen.
Volgens mijn bescheiden mening hebben buitenlanders die in Nederland wonen daar veel meer problemen mee.